ایثار فقط در جبهه و جنگ نیست
تاریخ انتشار: ۱۷ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۴۶۶۰۵
مفهوم ایثار در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس اهمیت زیادی پیدا کرد، در آن دوران نشانه‌های بارزی از ایثار اجتماعی در رفتار رزمندگان یا در جامعه برای کمک به افرادی که در حال جنگیدن بودند، مشاهده شد اما گذر زمان و تغییر فرهنگ جامعه لزوم بازشناسی ابعاد فرهنگ ایثار را بر مبنای شرایط امروزی ضروری می‌کند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، دانه‌های تسبیح تند تند از زیر دستانش رد می‌شود، بدون این که رد شدن دانه‌ها هماهنگ با ذکرهایی باشد که بر لبانش جاری است، نمی‌داند تا آخر پیامی را که از سوی قرارگاه اعلام شد، شنیدند یا نه، صدام منطقه را بمباران شیمیایی کرده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با عبدالعلی شتابان به بیرون سنگر آمدند، هنوز چند متری از سنگر دور نشده بودند که ناگهان صدای آه و ناله یک بسیجی توجهشان را به خود جلب کرد؛ بسیجی زخمی ماسک به صورت نداشت، عبدالعلی سریع به سوی او دوید و ماسکش را روی صورت بسیجی گذاشت تا درد مجروحیت کمتری را تحمل کند، هنوز از کنار او بلند نشده که خمپاره‌ای همان نزدیکی فرود می‌آید، گردوخاک‌ها که می‌خوابد از جایش بلند می‌شود، خبری از عبدالعلی نیست، تنها چیزی که می‌بیند تکه‌های پیکری است که به اطراف پخش شده...
آقا… آقا… امضا کردید؟
صدای پرستار او را به خود می‌آورد، با خود عهد کرده بود که کار رفیق صمیمی‌اش را تکرار کند؛ ایثار عبدالعلی و حالا بعد از ۴۰ سال زمان تحقق عهد فرا رسیده بود.
اهدای عضو، اوج بخشش یک انسان برای دادن فرصت دوباره نفس کشیدن و زندگی کردن برای افراد دیگر و مصداقی از ایثار اجتماعی است، مفهومی که بنیاد شهید و امور ایثارگران در چند سال اخیر به دنبال گسترش و ترویج آن در جامعه است.
آن طور که معاون مددکاری و مشارکت‌های مردمی بنیاد شهید خبر داده است، در همین راستا دهم مهر سال جاری تفاهم‌نامه‌ای میان بنیاد شهید و امور ایثارگران و انجمن اهدای عضو ایرانیان با هدف همکاری بیشتر به امضا رسید تا این نهاد که متولی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است، در ترغیب و تشویق خانواده‌ها به اهدای عضو قدم بردارد.
گسترش فرهنگ مادی‌گرایی و فردگرایی در سالیان اخیر اهمیت ایثار اجتماعی در سطح جامعه به منظور کمک به هم نوع را کاهش داده است و این امر ضرورت توجه به این نوع مفهوم از ایثار را پررنگ می‌کند.
مریم زنگنه، جامعه‌شناس با بیان اینکه ایثار اجتماعی، نیاز روز جامعه ماست، می‌گوید: ایثار اجتماعی شامل از خودگذشتگی در جامعه، کمک به هم‌نوع، دوری از گناه و مفاهیم زیاد دیگری است و از مکتب شهادت نشأت می‌گیرد، ایثار اجتماعی با حضور در لایه‌های مختلف اجتماعی بسترهای نهادینه شدن فرهنگ فداکاری و گذشت و ترجیح منافع دیگران را بر خود، دگر دوستی و دگر خواهی را فراهم می‌کند و مسیر عزت یک جامعه را در تمام عرصه‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی که همان عرصه مقاومت است، فراهم می‌کند.
وی می‌افزاید: بعد اجتماعی ایثار ناظر به رفتارهای ایثارگرانه‌ای است که فرد در ارتباط با دیگران، خانواده، بستگان، دوستان و همه کسانی دارد که به نوعی به آنها مرتبط است، بعد اجتماعی ایثار به طور مستقیم یا غیر مستقیم به امور اقتصادی و مادی زندگی اجتماعی نیز ارتباط پیدا می‌کند.
این جامعه‌شناس معتقد است، ایثار فقط در جبهه و جنگ اتفاق نمی‌افتد، بلکه ممکن است در خانواده وجامعه نیز رخ دهد و نباید ایثار را در شهادت خلاصه کرد، شهادت قله ایثار است و باید دامنه‌های متنوع ایثار به مردم معرفی شود.
یاوری با بیان اینکه اهدای عضو یکی از مصادیق بارز، ایثار اجتماعی است، ادامه می‌دهد: در مواقعی که بیماران سال‌ها در انتظار تقدیم یک عضو هستند تا جان تازه‌ای بگیرند باید به این سمت برویم که این نوع ایثار در کشور نهادینه شود، ۹۹ درصد افراد جامعه با ایست قلبی می‌میرند، یک درصد با مرگ مغزی می‌میرند و زیر دستگاه تنفس مصنوعی می‌روند، بنابراین ۹۹ درصد آدم‌ها این موهبت را دارند که به دیگران جان ببخشند و ایثارگر شوند.
وی با اشاره به پنج تا هشت هزار مرگ مغزی در کشور در هر سال تصریح می‌کند: تقریباً نصف این عدد توانایی اهدای عضو دارند که تنها هزار نفر این کار را انجام می‌دهند و نیاز است فرهنگ خداپسندانه اهدای عضو با ترویج مفاهیم مختلف ایثار در جامعه گسترش پیدا کند.
مفهوم ایثار در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس اهمیت زیادی پیدا کرد و برای همین است که هر موقع از ایثار سخن به میان می‌آید ذهن‌ها به سمت سال‌های حماسه معطوف می‌شود.
آن طور که سید صالح ایمانی، پژوهشگر دفاع مقدس می‌گوید در آن دوران نشانه‌های بارزی از ایثار اجتماعی در رفتار افراد حاضر در جنگ یا در جامعه برای کمک به افرادی که در حال جنگیدن بودند، مشاهده شد اما گذر زمان و فاصله‌گیری از آن دوران و تغییر فرهنگ جامعه بر مبنای پیشرفت فناوری و رسانه، لزوم بازشناسی ابعاد فرهنگ ایثار را بر مبنای شرایط امروزی ضروری می‌کند.
او با بیان اینکه باید مؤلفه‌های فرهنگ ایثار و شهادت را بشناسیم، می‌افزاید: این مولفه‌ها از نظر مقام معظم رهبری شامل اخلاص، گذشت، و فداکاری، عدالت خواهی، تقوا و پرهیزگاری، زمان‌شناسی، عزت‌طلبی، آزادی‌خواهی، مقاومت و سخت‌کوشی است و گسترش فرهنگ ایثار و شهادت در سطح جامعه منجر به فدا شدن جان برای حفظ ارزش‌ها، عزت نفس بخشیدن به افراد جامعه، ایجاد هویت مشترک در بین افراد جامعه، هم‌بستگی اجتماعی و داشتن روحیه ظلم‌ستیزی و عدالت‌طلبی می‌شود.
این پژوهشگر دفاع مقدس ادامه می‌دهد: روزی نیاز بود که با هدف مقابله با دشمن و ایثارگری در جبهه‌های جنگ نگذاریم ذره‌ای از خاک وطن از دست برود و امروز نیاز به جلوه‌های دیگری از ایثار در جامعه داریم تا بتوانیم مسیر پیشرفت و موفقیت و رسیدن به قله را با سرعت بیشتری پست سر بگذاریم.
***
شیرین‌زبانی‌های امیرعلی، بازیگوشی‌هایش، قد کشیدنش، مدرسه رفتنش، خنده‌های جگرگوشه‌اش در مراسم فارغ‌التحصیلی از دانشگاه از جلوی چشمانش رژه می‌رود، او تصمیم خود را گرفته است، می‌خواهد حالا که عمر امیر علی به این دنیا نبوده، اعضای بدنش به زیر خاک نروند و مرهم‌بخش زخم بیماری باشد.
یاد قولش به عبدالعلی افتاده است، او هم باید ایثار کند...
صدای پرستار دوباره او را به خود می‌آورد...
آقا… آقا… تصمیم خود را گرفتید؟
بله، من و مادر امیرعلی راضی هستیم.
کد خبر 702623منبع: ایمنا
کلیدواژه: فرهنگ ایثار و شهادت ایثار ايثار اجتماعي بنیاد شهید و امور ایثارگران دفاع مقدس انقلاب اسلامی جبهه جنگ اهدای عضو ترويج فرهنگ ايثار و شهادت ترويج ايثار اجتماعي رزمندگان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ایثار اجتماعی فرهنگ ایثار دفاع مقدس اهدای عضو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۴۶۶۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ترومای اجتماعی، طوفان خاموش
وحید محمود قره باغ؛ "شاید بتوان کشته شدن یک یا حتی ۱۰ انسان را در فهم گنجاند، اما کشته شدن هزاران و میلیون‌ها انسان از حدود امکان هرگونه ادراک و پنداری خارج است. " این جملات گونتر آندرس، فیلسوف و شاعر بزرگ آلمانی است؛ زمانی که می‌خواست عمق فاجعه بمباران هسته‌ای هیروشیما را به تصویر بکشد. کسی که توانسته بود از آلمان نازی فرار کند و این کلمات او به خوبی می‌تواند در قالب یک موضوع و یا به عبارتی فاجعه، تروما اجتماعی را تبیین کند.
تروما واژه‌ای یونانی به معنای زخم است و اصطلاحا به هر ضربه و شوکی گفته می‌شود که از بیرون بر بدن و یا روان شخص وارد شود. در ابتدا تروما تنها مختص به پزشکی و جراحی بود و به زخم یا جراحتی اطلاق می‌شد که عامل خارجی داشت. به مرور این واژه وارد حوزه روانشناسی شد و از این رو یکی از انواع گونه‌های تروما، ترومای روانی (روان زخم) و همچنین ترومای اجتماعی است. فراموش نکنیم، غالب بیماری‌هایی که انسان را دچار می‌کند، ریشه روانی دارد.
ترومای روانی ضربه‌ای است که بر روح و روان انسان وارد می‌شود که به دنبال خود اثرات سوء و ویرانگری را به دنبال دارد. از سویی ترومای اجتماعی حوزه بیشتر و وسیعتری را درگیر می‌کند؛ چرا که انسان موجودی اجتماعی است و نمی‌تواند مستقل از محیط و اطرافیان زندگی کند. در واقع اتفاقاتی ناگواری که برای جوامع رخ می‌دهد، نمونه بارزی از ترومای اجتماعی است. از جمله این موارد می‌توان به تلاطم و تشنج‌هایی اشاره کرد که گاه به کشتار نیز منجر می‌شود.
همچنین جنگ، قحطی، خشونت، سرکوبی، بی عدالتی و بیماری از عوامل ترومای اجتماعی هستند. متاسفانه آثار و عواقب مربوط به تروما، ماندگار بوده و شخص و جامعه دیگر جامعه قبلی نخواهد بود. ضمن اینکه ترومای اجتماعی، تالمات خود را به نسل‌های آتی نیز سرایت می‌دهد. ناگفته نماند افسردگی، اختلال خواب، هراس، پوچ انگاری، بی تفاوتی، بی اعتمادی به دیگران، عدم تمرکز و عدم اعتماد به نفس از نشانه‌های تروماست.
هر چند ترومای اجتماعی قابل درمان است، ولی شرایط و ملزومات خاص خود را می‌طلبد. امید بخشی به منظور افزایش روحیه یکی از مهمترین عوامل جهت برون رفت از ترومای اجتماعی است. همچنین نگرش گذرا نسبت به گذشته نیز می‌تواند در این مقوله کارساز باشد. هر چند این مهم نیاز به مهارت و حتی آموزش‌های خاص است. از سویی هر چند برخی جوامع با مهارت و مقاومت می‌توانند از شرایط تروما خارج شده و حتی آن را تبدیل به یک برتری کنند، ولی غالب جوامع نیز قادر نیستند و به ناچار از آسیب‌های عمیق، ماندگار و جدی آن در امان نخواهند بود.
شکل ۱. برخی مجموعه‌ها با مهارت و مقاومت می‌توانند از شرایط تروما خارج شده و حتی آن را تبدیل به یک برتری کنند.
ترومای اجتماعی درد و رنجی همگانی است و همت و بینش جمعی می‌طلبد. در نهایت به همان گونه که در روان شناسی یک انسان بالغ گاهی حتی از یک کودک نیز آسیب پذیرتر است، جامعه نیز نسبت به ترمای روانی شخصی می‌تواند بسیار آسیب پذیرتر باشد، صدمه‌های که در نهایت فرد فرد جامعه را متاثر می‌کند. ترومای اجتماعی همچون فرهنگی غلط است به مانند هوای آلوده‌ای می‌ماند که جامعه تنفس می‌کند. وقتی شخصی دچار ترومای روانی می‌شود، نه تنها خود که جامعه را نیز درگیر می‌کند. حال تصور کنید که افراد کثیری به این بیماری دچار شوند و در واقع تاثیرات سو آن به صورت تصاعدی افزایش خواهد یافت. این وضعیت بی شباهت به تکثیر ویروس‌ها برای بیماری یک مجموعه نیست.
در ترومای اجتماعی، اشخاصی بیشترین تاثیر را دارند که نه تنها تعادل خود را حفظ می‌کنند بلکه جامعه را به سوی ثبات سوق می‌دهند. تاثیر این افراد به مانند نوشدارویی برای جوامع است. در ترومای اجتماعی افراد می‌بایست به جای بغرنج کردن شرایط به بهبود آن فکر کنند و به جای اینکه انگشت اتهام را به سوی اشخاص و یا برخی مجموعه‌ها بگیرند، باید به فکر همگرایی باشند.
هر چند مهربانی، عطوفت، همدلی و همزبانی در همه مواقع کارساز نیست، ولی در برخی شرایط و موقعیت‌های حاد راهگشاست. ترومای اجتماعی مستقل از اینکه در مدت کوتاه و یا زمان طولانی بر جامعه عارض شود، برای درمان نیاز به زمان دارد و به مانند بیماری می‌ماند که هر چند آمدنش لحظه‌ای است، ولی مدت‌های مدیدی جوامع را درگیر می‌کند. امید که مجموعه ها، مهارت‌ها و مقاومت‌های لازم برای غلبه بر این چالش بزرگ را کسب کرده و بهره ببرند.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟